Bitcoins of andere cryptocurrencies als loon?

Wij krijgen steeds vaker de vraag of een werkgever zijn personeel ook in bitcoins of in andere zogeheten cryptocurrencies, zoals Ethereum of Ripple mag uitbetalen.

Het antwoord op die vraag is enerzijds relatief eenvoudig omdat in de wet staat in welke vormen de werkgever het loon mag voldoen en bitcoins of andere cryptocurrencies staan niet in dat lijstje. Geld staat wel in het lijstje. Net als bepaalde zaken geschikt voor persoonlijk gebruik van de werknemer en effecten, vorderingen en andere aanspraken en bewijsstukken daarvan.

Het probleem – of zo je wil de uitdaging – van de moderne advocaat is om te bezien op welke wijze cryptocurrencies onder deze – ruim 100 jaar oude – wettekst kan worden geschaard.

Laten we het lijstje eens aflopen.

Cryptocurrencies zijn geen wettig of gangbaar betaalmiddel en dus ook geen geld in de zin van deze wettekst (rechtbank Overijssel 14 mei 2014; Gerechtshof Arhem-Leeuwarden 31 mei 2016). Evenmin kwalificeren cryptocurrencies als zaken geschikt voor persoonlijk gebruik. Een zaak is namelijk iets dat je kunt vastpakken. Een cryptocurrency kun je niet vastpakken. Een cryptocurrency is ook geen vordering of een voorziening.

Is een cryptocurrency een effect?

Cryptocurrencies kunnen in beginsel als effect kwalificeren wanneer zij als (gelijksoortige instrumenten van) verhandelbare aandelen of obligaties worden aangemerkt. Cryptocurrencies kunnen verhandelbaar zijn aangezien ze via blockchain worden verkocht en zeer uniform en gestandaardiseerd zijn. Of zij ook als een aandeel of soortgelijk instrument kwalificeren is een meer uitdagende vraag, waarop nog geen definitief antwoord op gegeven is.

Aan de andere kant is het inmiddels gebruikelijk om aan personeel, naast een vast loon een incentive toe te kennen, zoals bijvoorbeeld aandelen of certificaten op aandelen, opties of zogeheten Share Appreciation Rights (SAR). Het doel van deze incentive plannen is de werknemers te laten meeprofiteren van een eventuele waardestijging van het bedrijf van de werkgever. Niet, althans niet zonder meer valt in te zien waarom een cryptocurrency niet kan worden toegekend in het kader van dit soort incentive plannen. Zo lang het basisloon in geld wordt uitbetaald, en de werknemer in een schriftelijk overeengekomen incentive plan duidelijk wordt gewezen op de volatiliteit van de cryptocurrencies, en eventuele andere essentiële kenmerken van de regeling, zou dit moeten kunnen.