Bitcoins minen op de werkplek, mag dat?

In een recente uitspraak van de rechter ging het om de vraag of het, zonder toestemming van de werkgever, ‘minen’ van bitcoins op de werkplek door een systeembeheerder een reden voor ontslag op staande voet oplevert.

Hoewel de rechter – met de werkgever – van mening is dat van een systeembeheerder verwacht mag worden dat hij niet stiekem in de tijd van de baas bitcoins verwerft voor eigen gebruik, oordeelt de rechter dat een ontslag op staande voet een te zwaar middel is.

Over dat laatste valt altijd te twisten. De werkgever had er beter aan gedaan om de beëindiging van het dienstverband op een andere wijze te initiëren, bijvoorbeeld op grond van verwijtbaar handelen. Enfin. In deze blog wil ik echter stil staan bij de feiten in deze zaak, omdat het mij niet zal verbazen als dit soort zaken (steeds) vaker gaan voorkomen, gezien de toenemende populariteit van bitcoins en de enorme computerkracht die voor het ‘minen’ (in gewoon Nederlands: delven) van bitcoins vereist is.

In deze zaak ging het om een systeembeheerder die in de privésfeer al langere tijd bezig was met het delven van bitcoins, maar in 2017 ook een zogeheten bitcoinmachine heeft geïnstalleerd in de serverkast van zijn werkgever. Met deze machine kon hij dus bitcoins delven. Hij maakte daarbij gebruik van de stroomvoorziening en het WiFi netwerk van de werkgever. Dat was op zichzelf toegestaan voor wat betreft het (zakelijk) gebruik van telefoon en laptop. Voor het privégebruik van een bitcoinmachine had de werkgever, begrijpelijkerwijze, geen regeling getroffen.

De werkgever kwam erachter en stelde de systeembeheerder op non-actief. Hem werd na nader onderzoek – onder meer – verweten dat hij ‘grootschalig’ gebruik had gemaakt van de computersystemen voor privédoeleinden, i.e. het minen van bitcoins en hiermee in strijd handelde met interne regelingen omtrent internet gebruik waardoor het vertrouwen in deze werknemer onherstelbaar beschadigd was.

De rechter loopt vervolgens alle elementen van dit verwijt af en schrijft een aantal overwegingen op in de uitspraak, die mogelijk ook interessant zijn voor lezers van deze blog die hier mogelijk (als ondernemer) zelf mee te maken krijgen.

Als eerste verwerpt de rechter het argument van de werkgever dat er sprake zou zijn van ‘diefstal’ van ‘energie’. De werkgever had aangevoerd dat de bitcoinmachine veel energie gebruikte en dat dit tot hoge kosten voor de werkgever leidde en er dus sprake was van diefstal. Op zichzelf achtte de rechter wel aannemelijk dat het gebruik van de bitcoinmachine had geleid tot een toename van het energieverbruik, maar niet in de mate waarin de werkgever dit voorstelde. De werkgever ging uit van veel te hoge bedragen zonder dat goed te specificeren, zodat de rechter eraan voorbij gaat. Ook woog de rechter mee dat de werkgever geen aangifte had gedaan van diefstal, zodat een en ander nogal prematuur was. Het is overigens een bekend probleem binnen het arbeidsrecht wanneer de werkgever, die een werknemer wil ontslaan, grote woorden gebruikt als ‘diefstal’, welke een specifieke definitie kennen in het wetboek van strafrecht.  Het komt vaak voor dat de werkgever deze woorden na nader onderzoek moet intrekken, en het verwijt als een boemerang op de werkgever terugslaat.

Zo verging het ook met het verwijt van de werkgever dat de systeembeheerder, door gebruikmaking van de bitcoinmachine, de werkgever zou hebben blootgesteld aan hackers en er ook een brandgevaar zou zijn ontstaan. De werkgever kon dit allemaal niet hardmaken, waardoor de kracht van de argumenten als sneeuw voor de zon verdween.

Tips voor de werkgever:

• Doe eerst goed onderzoek naar de schade als gevolg van bitcoin mining en schakel bij voorkeur een externe deskundige in.
• Overweeg alleen een ontslag op staande voet als er geen andere, minder verregaande opties zijn, en de zaak ijzersterk is, bijvoorbeeld door het hebben van een duidelijke policy die het bitcoin minen verbiedt.