Zmiany w zakresie ochrony tajemnicy porady prawnej i tajemnicy przedsiębiorstwa w Polsce
Opublikowano 29th cze 2023
W dniu 20 maja 2023 r. weszła w życie nowelizacja ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów (UOKiK). Jej głównym celem jest implementacja Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1 z dnia 11 grudnia 2018 r. Wśród szeregu zmian na szczególną uwagę zasługuje kwestia tajemnicy porady prawnej i tajemnicy przedsiębiorstwa.
Kogo dotyczą zmiany?
Zmiany w zakresie tajemnicy porady prawnej i tajemnicy przedsiębiorstwa wprowadzone ustawą o zmianie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów powinny być szczególnie interesujące dla przedsiębiorstw każdej wielkości i ich doradców prawnych.
Co się zmienia?
Najważniejsze zmiany w ustawie dotyczą:
- Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK) będzie mógł badać dokumenty objęte tajemnicą porady prawnej. Urzędnicy UOKiK zyskali możliwość „pobieżnego” zapoznania się z materiałami (korespondencją, dokumentami, aktami itp.), co do których przedsiębiorca oświadczy, że zawierają treści objęte tajemnicą porady prawnej;
- poza możliwością dokonania „pobieżnego” przeglądu, urzędnik UOKiK może zażądać dodatkowych ustnych wyjaśnień dotyczących zgłoszenia oraz przedstawienia wersji dokumentu bez informacji zastrzeżonych;
- ograniczenie ochrony tajemnicy wynika z konieczności pozostawienia dokumentów w miejscu przeszukania;
- jeżeli oświadczenie przedsiębiorcy wzbudzi wątpliwości pracownika UOKiK, może on przekazać dokumenty do Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Na przedsiębiorcy spoczywa ciężar dowodu, że dokumenty są objęte tajemnicą porady prawnej;
- nowelizacja potwierdza dotychczasową praktykę UOKiK w zakresie tajemnicy porady prawnej: będzie nią objęta jedynie pomoc prawna świadczona przez prawników zewnętrznych. Nie będzie miała zastosowania do prawników wewnętrznych;
Odmowa udzielenia informacji może skutkować grzywną w wysokości do 3% rocznego obrotu podmiotu.
- Regulacja wykracza poza implementację Dyrektywy. Przepis dotyczący dostępu do dokumentów objętych tajemnicą porady prawnej nie jest oparty na żadnym z jej przepisów.
- Zmniejsza zakres ochrony tajemnicy przedsiębiorstwa. Opisywana nowelizacja ogranicza ochronę tajemnicy przedsiębiorstwa i wpłynie na sposób komunikacji przedsiębiorców z UOKiK.
Dlaczego warto poświęcić temu uwagę?
- Wprowadzone zmiany mogą wymagać od przedsiębiorców dostosowania sposobu komunikacji z UOKiK i doradcami prawnymi.
- Przedsiębiorcy powinni pamiętać o składaniu wniosków o ograniczenie dostępu osób trzecich do akt sprawy w UOKiK z uwagi na objęcie ich tajemnicą przedsiębiorstwa.
- Zaleca się opracowanie lub dostosowanie procedur na wypadek kontroli.
- Nowelizacja ujawnia tendencję polskiego ustawodawcy do zaostrzania przepisów dotyczących konkurencji i konsumentów.